Thưa quý vị và các bạn, đề tài này mình cũng có đề cập vài lần trong một số video ở kênh DUCVU USA hay kênh DUCVU cuộc sống mỹ tại DMV. Hôm nay mình muốn chia sẻ và giải thích rộng hơn đến quý vị và các bạn.
Trước khi chia sẻ có hai khái niệm hoặc 2 câu chuyện trong cuộc sống mà quý vị nên biết đó là câu chuyện về con Cừu Đen (Tiếng anh là black Sheep) câu chuyện này các bạn có thể xem tại website: www.vuthanhnamduc.com hay trên DUCVU’s Podcast. Và câu chuyện về Con Chó Đen – trầm cảm (Tiếng Anh là Back Dog – It was depression).
Thưa quý vị và các bạn, mỗi gia đình dù ở việt nam, mỹ, châu âu, úc hay bất kỳ nơi nào cũng có con cừu đen mà tùy theo chúng ta có chấp nhận nó hay là không? Vậy cừu đen là gì? Đúng như tên gọi của nó, cừu đen là những con cừu được sinh ra với bộ lông màu đen, trái ngược hoàn toàn với những con cừu có màu trắng mà chúng ta vẫn thường thấy, do màu lông của chúng bị chi phối bởi gen lặn. Những con cừu đen này thường vô cùng nổi bật trong bầy, và vào thời xa xưa, chúng thường bị bán cho các lò mổ để làm thịt vì thời đó người ta chưa có thuốc nhuộm trắng cho len đen. Tuy nhiên hiện tại, lông cừu đen đã trở thành một mặt hàng vô cùng giá trị trong ngành công nghiệp thời trang và ngày càng có nhiều nông trại chỉ nuôi toàn cừu đen. Đó là nghĩa đen.
Còn ẩn ý của con cừu đen là gì? Trong tiếng Anh, từ “cừu đen” (black sheep) còn dùng để ám chỉ một thành viên nào đó trong gia đình, trong công ty, trong đội bóng… có tính cách khác biệt, nếu không muốn nói là dị biệt, so với các thành viên còn lại, giống như một con cừu đen vô tình lọt vào giữa bầy cừu trắng.
Những con “cừu đen” này thường là thành viên nổi loạn, tai tiếng, ương ngạnh, bốc đồng, rất khó kiểm soát, và có những hành động hay lời nói gây ảnh hưởng tiêu cực cho tập thể hoặc chính bản thân họ. Họ được xem là “mầm mống của tai họa”, là nguyên nhân gây nên sự bất ổn, chia rẽ, mất đoàn kết nội bộ, khiến mọi người phải chịu đựng.
Những con “cừu đen” này thường bị xem là của nợ, bị xa lánh, coi thường, ghét bỏ, hắt hủi, đôi khi còn bị loại bỏ không thương tiếc dù đôi khi họ sở hữu cá tính và tài năng hơn người.
Còn Con chó đen (Black dog) có câu nói tiếng anh như sau “I have a black dog, it was my depression” tạm dịch “tôi có một con chó đen, nó chính là sự trầm cảm”. Con chó đen thì dễ hiểu hơn vì trong thời buổi này có nhiều đứa trẻ bị trầm cảm, và thậm chí sống ở mỹ người lớn cũng dễ bị trầm cảm. Còn tại sao bị trầm cảm thì quý vị các bạn đều biết qua nhiều video tôi đã chia sẻ.
Tại sao ở Việt Nam Gia Đình Sống cùng nhau nhiều thế hệ còn ở mỹ thì không?
Với truyền thống á đông thì gia đình ở việt nam có ông bà, cha mẹ, con, cháu, chắt cùng nhau sống cùng mái nhà do truyền thống, thứ hai điều kiện kinh tế không cho phép ra riêng (bây giờ lớp trẻ ra riêng nhiều), không có tính tự lập, cái tôi ít hơn dù có đụng chạm nhưng có thể chịu đựng cùng sinh sống trong cùng mái nhà qua nhiều thế hệ.
Khi qua mỹ thì nhiều người việt cùng có suy nghĩ giống như vậy. Ông bà, cha mẹ, anh chị em cùng sống trong 1 căn nhà thì sẽ tốt hơn như nhiều người thì có thu nhập cao để có thể mua 1 căn nhà lớn mọi người ở cùng nhau sẽ tiết kiệm được tiền nhà, tiền điện, tiền internet, tiền cắt cỏ, tiền bảo trì căn nhà và nhiều thứ khác như giúp đỡ nhau, chăm cháu, chăm ông bà, cha mẹ lớn tuổi,… nhưng thực tế lại khác.
Ở Mỹ đề cao sống tự lập
Tôi bắt đầu đi tìm hiểu tại sao dân Mỹ lại đẩy con họ ra ngoài ở sau khi 18 tuổi. Chắc họ không thương con, chắc họ không có tình cảm,… Tại thời điểm bây giờ thì họ muốn con họ ở lâu hơn. Tôi có 1 người đồng nghiệp trẻ 21 tuổi có chia sẻ cho tôi là anh ấy đã ra ở ngoài thuê 1 căn hộ $900 đô la 1 tháng, tự đi học và đi làm để trang trải cuộc sống từ năm 19 tuổi dù nhà của cha mẹ anh ta rất to và dạng trung lưu ở Mỹ. Tôi hỏi tại sao thì anh nói vì Cha Mẹ muốn anh ta tự lập. Dân Mỹ luôn dạy cho trẻ luôn tự lập ở bất kỳ lứa tuổi nào và cho đến 18 tuổi thì chúng sẽ tự quyết định cuộc đời của chúng. Cha mẹ có tiền nhưng cho dù có nhiều tiền đi nữa khi họ mất đi thì đa số họ quyên góp cho từ thiện, còn việt nam hoặc á châu thì thường có của ăn của để và dành cho con của mình. Một điều nữa mà anh bạn chia sẻ cho tôi là do anh quậy quá, cha mẹ nói anh không nghe nên họ nói anh hãy ra ngoài mà sống. Theo cách nói dân dã là mày biến đi cho tao khỏe nhưng thực tế họ luôn theo dõi động thái của con mình.
Tôn trọng quyền riêng tư
Điều tiếp theo là quyền riêng tư, dân Mỹ rất tôn trọng quyền riêng tư của mỗi cá nhân ngay cả các thành viên trong gia đình. Mỗi người có 1 thế giới riêng vì vậy hãy tôn trọng sự riêng tư. Đó là lý do tại sao Cha mẹ hay anh em trong gia đình việt sống ở mỹ rất ít ở cùng nhau. Có khá nhiều ví dụ đã chia sẻ như người thích ồn ào tụ tập bạn bè hát keraoke, người thì thích thư giãn yên tĩnh đọc sách xem phim nhẹ nhàng, vì vậy hai người đó mà ở chung thì thế nào cũng có chuyện xảy ra. Khi cha mẹ sống cùng con rể/dâu cũng có nhiều chuyện éo le. Người thích bày bừa, cha mẹ dọn dẹp thì anh/chị ta sẽ mất đi tự do hoặc khi tìm kiếm không thấy thì lại nổi cáu với những người thân yêu của mình. Cha mẹ với con cái là vậy. Nhưng anh em ruột với nhau cũng có nhiều chuyện. Như câu chuyện có Anh/Chị bà con được anh ruột bảo lãnh qua mỹ sau bao nhiêu năm xa cách nhưng ở được vài tháng anh em xich mích vì chuyện của những đứa nhỏ thế là dọn ra ngoài và còn nói là không nhìn mặt nhau. Anh em ruột thì có thể đánh nhau, rồi giận nhau vài tuần, vài tháng, vài năm nhưng cũng có thể nguôi ngoai nhưng còn anh chị em dâu rể thì khác, vì là người dưng nên nhiều khi choảng nhau rồi thì không thèm nhìn mặt nhau mà cìn gây nên vợ chồng xào xáo nhau nữa theo dạng lửa đổ thêm dầu…
Quả thật còn rất nhiều chuyện? vậy nguyên do là đâu. Ở mỹ “Cái tôi” rất lớn vì văn hóa và môi trường tạo nên rằng không có ông/bà, hay không có vợ/chồng, hay không có mày thì tao tự lo được. Như tôi đã chia sẻ qua nhiều video ví dụ người phụ nữ ở mỹ có thể tự lập họ làm mọi việc còn hơn đàn ông, từ đi làm kiếm tiền, mua nhà, mu axe, cắt cỏ, dọn dẹp, sửa xe thay nhớt hay bất cứ việc gì họ đều làm được nên việc phụ thuộc hay nghe theo người khác là 1 điều không thể.
Các bậc làm cha mẹ việt thường hay bảo bọc con cái và lo cho con. Có nhiều phương pháp khác nhau nhưng con “Cừu Đen” thường len lỏi trong mỗi gia đình. Nếu những đứa con có thể suy nghĩ được cha mẹ chúng đã chăm lo hay lo lắng cho chúng như thế nào? Họ sẽ đau hay buồn như thế nào khi những đứa con của họ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Người già họ thường không cần tiền mà họ chỉ cần con cái của mình trưởng thành và biết suy nghĩ và trở thành những con người tốt hay sống vui vẻ là họ hạnh phúc rồi.
Còn con Con “Chó Đen”, những đứa trẻ không được dạy dỗ, không có sự quan tâm của cha mẹ hay hướng dẫn quan tâm của xã hội sẽ dễ bị trầm cảm. Cuộc sống ở mỹ cũng khá áp lực do cơm áo gạo tiền dù cho người lớn tuổi, người già sống thui thủi nếu không biết cân bằng trong cuộc sống thì họ sẽ dễ dàng bị trầm cảm. Để khắc phục điều này là hãy tham gia hội đoàn như chùa, nhà thờ hay tự tạo cho mình niềm vui thông qua các mạng xã hội như hội người việt, người già, youtube, facebook, nấu ăn, trồng cây hay đơn giản là có những người bạn thật sự để chia sẻ. Ngày xưa khi qua mỹ tôi được một tác giả tặng cho cuốn sách Thả trôi phiền muộn với lời nhắn người hữu duyên rằng những ngày đầu định cư ở nước ngoài sẽ cần để đọc cuốn sách này. Ngoài ra, quý vị và các bạn có thể nghe bài giảng của thầy Thích Minh Niệm, nghe thiền, tự học cách luyện chánh niệm, tập thiền mỗi ngày đó cũng là một trong những giải pháp giúp quý vị và các bạn thoát khỏi con “Chó Đen” trên lưng mình.
Tóm lại, mỗi gia đình đều có một con ‘Cừu Đen” và trong mỗi chúng ta nếu không cân bằng được công việc và cuộc sống thì dễ dàng bị con “Chó Đen” đề nặng trên lưng. Vì vậy để hài hòa trong cuộc sống và có thể sống chung được với mọi hoàn cảnh thì chúng ta nên:
- Bỏ đi cái tôi rất lớn của mình đi, tôn trọng và yêu thương người thân của mình.
- Nếu bạn là “Cừu Đen” thì hãy biết điểm mạnh của mình là gì để phát triển bản thân.
- Nếu bạn đang sống cùng “Cừu Đen” thì hãy tôn trọng và khuyến khích họ.
- Hãy đặt mục đích trong cuộc sống của bạn là gì? Bởi vì tiền bạc chưa chắc là quan trọng nhất.
- Hãy yêu thương bản thân mình qua việc chăm sóc sức khỏe và tinh thần.
- Nếu bạn đang bị con “Chó Đen” đè trên lưng thì hãy tìm ra giải pháp bằng cách tập thiền, tập sống tối giản và học cách yêu thương.
081522 – DUCVU | www.vuthanhnamduc.com