Sunday Dec 3, 2023, Kinh Tế và Thị Trường Tài Chánh…
Mỗi tuần mình đọc tin tức kinh tế để bàn tính những gì phải làm cho tài chánh mình được tốt cho gia đình sung túc. Cuối năm sau khi mình đạt được cái mục tiêu của mình thì mình coi lại quá khứ của kinh tế để tiên đoán cho kinh tế năm tới phải làm gì cho đạt được mục tiêu mới cho năm. Mục tiêu của mình là 30%. Khi đạt được mục tiêu sớm thì tiếp tục đạt mục tiêu mới. Không bao giờ suy diễn, nếu mỗi năm mà đạt được 30% thì compound effect sẽ tự nó cho mình một đời sống thật nhẹ nhàng mà không phải lo lắng gì cả con vấn đề tài chánh. Hôm nay mình muốn viết bài này cho những em trẻ sửa soạn cho gia đình sung túc cho những năm tới và tương lai. Mỗi người mỗi ý, theo mình muốn tìm hiểu và đi đường nào cũng được, quan trọng là phải có mục tiêu để đạt được và làm sao đạt được. Trên lý thuyết thì ai cũng giỏi cả, nhưng khi dính tới thực hành thì nó dính tới emotion, FOMO, mất kỷ luật và mất sự kiên nhẫn nên dậm chân tại chỗ hoặc thua lỗ. Mình muốn nhắc lại, con người tốt, điển sẽ tốt và bất cứ những hành động mình làm tự nhiên sẽ ra tốt thì mình sẽ HÊN thay vì XUI. Cái này mình gọi là trời cho mà trời chỉ cho người tốt có gia đình hạnh phúc để gia đình sung túc, nó không đi ngược là gia đình sung túc rồi có hạnh phúc. Mỗi người mỗi ý, quan trọng là kết quả mới tính. Theo mình thì hậu vận quan trọng hơn trung vận vì khi về già mình cần được hưởng một đời sống nhẹ nhàng, không lo lắng thì con người sẽ khoẻ mạnh và khoẻ mạnh thì mới hưởng được mọi thứ tốt trong đời sống này.
Theo tin tức kinh tế thì lạm phát có thể đi xuống tới 2.5% gần được như JP tiên đoán và có thể không lên tiền lời năm tới mà có thể giảm tiền lời nên thị trường chứng khoán lên mạnh. GDP lên tới 5.2% nghĩa là kinh tế Mỹ đang lên, thì recession coi như có thể không xảy ra như nhiều kinh tế gia tiên đoán. Kinh tế lên thì thị trường chứng khoán sẽ lên. Đây là thời điểm cho những người biết và dám đầu tư để tiền đẻ ra tiền. Năm tới là có bầu cử Tổng Thống Mỹ, sẽ có nhiều chuyện thay đổi, tin tức vớ vẩn để thị trường tài chánh lên xuống vô tội vạ, mình phải có công thức vững vàng để khỏi bị những tin này chia phối kế hoạch đi tiền của mình, luôn luôn để ý và đi ngược dư luận, be a contrarian thay vì follower. Cái điều mình nên để ý là consumer debts và cách sống của đa số vì nếu không có người tiêu xài, kinh tế sẽ không thể lên nhiều được. Theo thống kê thì 62% người Mỹ sống ngày theo ngày với tiền đem về, nhiều người đã phải xài hoặc không có tiền để dành dự trữ khi bị nạn. Tiền nợ thì đang lên khá nhiều. Domino Effect là khi consumer mà bỏ nợ thì nhà băng sẽ thua lỗ, điều kiện cho vay sẽ khó hơn, nhất là tiền lãi đang cao, nhiều hãng nhỏ đã được tiền lãi thấp, đã và đang hết hạn, phải mượn tiền mới để trả tiền nợ cũ thì sẽ phải sa thải người để sống còn. Người VN để dành tiền và tằn tiện giỏi sẽ không bị nằm trong số người bị khó khăn này, nhưng nếu không để ý kỹ càng thì đời sống sẽ chật vật và mất hạnh phúc gia đình.
Nhà Cửa Cho Gia Đình Hạnh Phúc:
Ngày xưa mình thích mua nhà rẻ vì tiền lãi cao vì tiền mortgage bằng tiền giá nhà cao với tiền lời thấp. Mình muốn nhà rẻ vì tiền lời theo thời gian sẽ giảm và mình có thể làm lại loan mới khi tiền lời thấp hơn, đây là điều tốt nhất. Nhưng tiền lời không xuống thẳng thừng, mình mua nhà năm 2007 tiền lời là 6.75%-7.25% và cho tới năm 2021 mới làm lại được 2.5%, trong thời gian này làm 2-3 lần từ 4.5%-2.5%. Mỗi lần làm thì sự dài hạn cứ như cũ 30 năm cho tới lúc 2.5% thì mới được 25 năm. Tiền mượn từ $680k cho xuống $540k trong 14 năm trả không biết bao nhiêu tiền lời, từ $6k hàng tháng xuống $2400. Chưa kể tiền thuế nhà. Cái mình mừng là dù trả tiền nhà kinh hoàng nhưng được căn nhà tươm tất và quan trọng nhất là khu rất tốt cho con cái đi học và gia đình an toàn, đây gọi là “location”. Mình mua nhà theo location chứ không phải là theo giá rẻ để mua cho bằng được.
Năm 2024 sắp tới vì hôm nay đã đầu tháng 12 năm 2023. Theo data thị trường nhà cửa thì như thế nào. Giá nhà vẫn cao (lên 3.4% tháng 10) và tiền lãi gần đỉnh (7.22% mặc dù đã xuống từ 7.79%). Tiền thu nhập mua nhà đã phải lên trên 6 số, là trăm ngàn một năm để có thể mua được một căn nhà bình thường. Nghĩa là muốn mua nhà năm 2024, gia đình phải có thu nhập trên $100k ở những nơi rẻ tiền và $400k ở những nơi đông đúc và đắt tiền hơn. Người ta tính tiền như thế nào để có thể mua nhà mà không chật vật?
- 30% tiền thu nhập cho tất cả mọi thứ chi tiêu cho căn nhà mình muốn mua. Nghĩa là tiền mortgage, tiền HOA, tiền thuế nhà, tiền insurance, PMI nếu không đủ 20% down cộng lại chỉ tới 30% tiền kiếm được. Thí dụ lương tổng cộng là $100k thì tất cả mọi tiền trong nhà chỉ được $3k mà thôi vì $100k thu nhập sẽ phải bị đóng thuế mà đem về 70% mà thôi ~$70k.
- Thiệt ra khi mua nhà, mình phải trả tiền điện, tiền gas, tiền nước, tiền rác, tiền điện thoại, tiền internet, tiền TV Netflix, tiền sửa nhà, tiền trang trí nhà cửa, nhiều thứ chi tiêu là cố định (fixed cost).
- Tiền ăn không thể thiếu vì phải sống hàng ngày. Tiền vật liệu xài hàng ngày như toilet paper, tiền mua đồ cho personal hygiene, tiền health insurance, tiền khám bịnh, tiền khám răng, mỗi năm mỗi lên vì lạm phát.
- Tiền xe hàng tháng, tiền mượn, tiền xăng, tiền điện, tiền bảo trì, tiền bánh xe, tiền thắng, tiền registration, tiền insurance cho xe.
- Sau khi mua nhà, phải có tiền dự trữ cho những lúc phải đổi việc, và tiền này phải đầu tư để đẻ ra tiền. Đọc bài mình viết về tài chánh gia đình.
Thiệt ra, bất cứ giờ nào mua nhà cũng được, nhất là lúc tiền lời đang lên cao, nhưng năm 2024 giá nhà vẫn cao và tiền lãi cũng chưa xuống, đây vẫn chưa phải là dịp tốt để mua nhà. Nếu thu nhập cao, để dành nhiều tiền, và mua được nhà ở khu tốt thì nên mua vì mình đã bàn tính kỹ lưỡng rồi, mua nhà để ở, cho gia đình và con cái. Đây là kinh nghiệm của gia đình mình, mỗi người mỗi ý, mình mua nhà cho con, cho gia đình. Khi mình mua nhà xong, bà xã vẫn để dành cho mình $100k để đầu tư vào chứng khoán, để có compound effect cho tài chánh gia đình.
Location: Muốn mua giờ nào cũng được, nhưng mình chỉ nhắc nhở khu vực mà thôi, cái này quan trọng tới WELL BEING của con cái và gia đình, nghĩa là sao?
- Khu tốt, thì người tốt, trường học tốt, con cái sẽ không bị bully khi đi học, thầy giáo tốt, bạn bè tốt thì con cái sẽ thích đi học thay vì là một cực hình mỗi sáng dậy PHẢI đi học.
- Khu tốt thì an toàn, gia đình không phải lo súng nổ, đập phá xe, trộm cắp hàng ngày, hàng tháng, sống trong lo lắng.
- Khu tốt thì láng giềng tốt, giúp đỡ lẫn nhau và lo cho nhau khi có chuyện gì xảy ra.
Thị Trường Chứng Khoán (coi chart bỏ lên):
SP500: 2/10/2020 từ đỉnh (3380) của SP500 sau khi rớt thê thảm trở lại qua đỉnh và tới 2/8/2021 (3934) là lên 16%, và từ 2/8/2021 tới 1/3/2023 (4677) là 18.8%. Thì từ đỉnh này nếu SP500 đi qua được vì kinh tế tốt mình có thể đoán là sẽ lên ít nhất là 16%. Hiện tại SP500 đã lên được 21.39% năm nay. ETF là SPY. 3x là SPXL hoặc UPRO(51.79%).
DOW: Năm nay lên chậm nhất chỉ hơn 11%. ETF là DIA, 3x là UDOW(19.18%).
NASDAQ: Năm nay đã lên 47%. ETF là QQQ, 3x là TQQQ (159%).
Semiconductor: Năm nay đã lên 49%. ETF là SOXX, 3x là SOXL(139.7%).
Kế Hoạch Cho Năm 2024:
- Hiện tại mình có SP500 index fund của Fidelity FXAIX cỡ $100k, mình vẫn để đó để nó lên tiếp, mình vẫn có lời.
- Compound Effect của $1M, nếu mình đặt mục tiêu 10% trên SP500 hoặc 30% thì trong 3 năm mình sẽ có $2.1M. Kinh hoàng. Nên mình hay nói về để dành tiền cho được $100k càng sớm càng tốt vì cái compound effect mà nhiều kinh tế gia cứ nói tới.
- Chú trọng vào ETFs và không đi theo dư luận để kiếm stocks lên xuống nhiều vì tiền mình là tiền thiệt LOL. Chỉ có 1x và 3x ETF và chỉ có ETF lớn và cho nhiều lợi tức mà thôi, càng lu bu càng dễ lộn xộn: SOXX, QQQ, SPY, SOXL, TQQQ, UPRO, FNGU, BULZ, WEBL.
- Sẽ chia tiền ra làm 2 phần, 1x ETF và 3xETF. 1/2 1x ETF nghĩa là $500k vào SOXX, QQQ, SPY. $500k còn lại đi theo gapup/gapdown 3x ETFs SOXL, TQQQ, FNGU, BULZ, WEBL, UPRO và có thể BNKU.
- Cách đi tiền vẫn như mình đã tính, 1/5, 2/5, 3/5 cho 3X, gapdown 2% cho 1x và 5%-7%-9%-11% cho 3x. Coi bài cách đi tiền.
- Tất cả mọi gapup/gapdown phải được đụng lại, nên phải để ý những gap này, những cái lân cận và những cái xa xôi. Phải tin vào MACD, BOLLINGER BAND, 50/200 days, consolidation, v.v…
Fail to plan, plan to fail… Nên đọc những bài mình viết về tài chánh gia đình và cùng nhau tiến tới cho đời sống ngắn ngủi được hạnh phúc, sung túc và khoẻ mạnh. Chúc mọi người một mùa Giáng Sinh thật đẹp và một năm mới thật tốt.
Nguồn Anh Louis Le